Fangatahana ampanaovin’ny Papa Ray Masina – septambra 2020
Mba tsy horobaina ny harena voajanahary ary hozaraina am-pahamarinana sy am-panajana.
Taona vitsivitsy lasa izay no nanoratan’ny Papa Fransoa ilay ansiklika malaza mitondra ny Lohateny hoe : « Laudato Si », anentanany indrindra ny olona rehetra tsy ankanavaka amin’ny fiarovana ny Tranobe iombonana, izay tsy inona akory fa ity tany be nametrahan’Andriamanitra antsika ity. Ankoatra ny fahalotoan’ny tontolo manodidina sy ny rivotra iainana mantsy dia betsaka tokoa ny famotehana na ny fandringanana tsy am-piheverana na tsy amin’antony ny harena voajanahary nomen’ilay nahary.
Tsy mitsahatra hatrany ny Papa amin’ny lahateny sy ny fampianarana ataony manentana sy manohina ny olona amin’ny fikajiana sy ny fitandrovana ny Tranobe iombonana sy izay rehetra misy eo aminy. Raha tsy hijery, ohatra isika, afatsy ny hafatra sy ny fampianarana nataony ho an’ny vahoaka Malagasy tamin’ny famangiany teto Madagasikara herintaona lasa izay : Nahatalanjona ny Papa Fransoa ny hatsaràny sy ny harena voajanahary misy eto amintsika, ka nolazainy fa manome lanja an’ilay “fanahy maha-malagasy”, hoy indrindra izy tamin’izany « Ity Nosin’i Madagasikara tsara tarehy ity dia manankarena amin’ny zava-manan’aina maro karazana, ny zava-maniry sy ny biby, ary izany harena izany anefa dia tandindomin-doza vokatry ny faharavan’ny ala efa tafahoatra noho ny tombon-tsoan’ny olom-bitsy… Ireo zava-manan’aina maro karazana na ny zava-maniry na ny biby dia tandindomin-doza noho ny fanaovana asa antsokosoko sy ny fanondranana any ivelany tsy ara-dalàna ». (Lahateny tamin’ireo mpitondra fanjakana sy socitété civile, mbamin’ny masoivoho teny Iavoloha).
Inona anefa no zava-misy hita taratra ankehitriny? Tsy ny eto amin’ny Nosintsika ihany fa saika maneran-tany mihitsy. Toa tsy raharahaina mihitsy ny fifandraisana amin’ny zavaboaary. Miharihary ny fandrobana tsy am-piheverana ny harena voajanahary na ambonin’ny tany na an-kibon’ny tany… Tsy fizakana intsony no atao fa fanjakazakana. Eo anivona tontolo feno hakiviana izao tontolo izao. Mijaly noho ny hetraketrak’ireo matanjaka ny madinika sy ny marefo, angalarina ireo harena voajanahary, miteraka alahelo sy fitokana-monina izany.
Ary dia mbola ny Papa Fransoa ihany no manome vahaolana ho antsika ny amin’izany : « Noho izany dia zava-dehibe tokoa ny mamorona asa sy fihariana ahazoam-bola izay manaja ny tontolo iainana sy manampy ny olona hiala amin’ny fahantrana. Raha lazaina amin’ny teny hafa, tsy hisy ny tena fijery ekolôjika marina na asa mivaingana amin’ny fiarovana ny tontolo iainana raha tsy ampidirina ao ny rariny sy hitsiny ara-tsosialy izay manome ny zo amin’ny fampiasàna iombonana ny haren’ny tany amin’ny taranaka ankehitriny sy amin’ireo taranaka any aoriana ».
Ny Katesizn’ny Fiangonana Katolika, ao amiin’ny laharana faha 2402, izay mandray ny voalazan’ny Konsily Vatikana II, ao amin’ny Foto-pampianarana momba ny Fiangonana manoloana ny Andro Ankehitriny, dia maneho mazava amin’ny fampianarana ataony mahakasika indrindra « Ny anjara voatokana ho an’ny daholobe momba ny fananana sy ny anjara fananana ho an’ny tena manokana », manao hoe : « Efa hatrany am-piandohana Andriamanitra no nanankina ny tany sy ireo harena manontolo ao aminy amin’ny fitantanana iombonan’ny olombelona, mba hokarakarainy, hanjakany amin’ny alalan’ny asany ary hifaliany amin’ny vokatra avy aminy. Natao ho an’ny taranak’olombelona rehetra ny soa aman-karena amin’ny zavaboary. Nozarazaraina ho an’ny olombelona anefa ny tany mba hiantohana ny fiadanam-piainan’izy ireo, iatrehana ny tsy fisiana sy ny fanaovana herisetra. Ara-dalàna ny fakana fananana ho an’ny tena mba hiarovana ny fahafahana sy ny fahamendrehan’ny olona, mba hanampiana ny tsirairay hisahana an’izay tena ilainy indrindra sy amin’ny ilain’ireo izay ananany adidy… Ny anjara voatokana ho an’ny daholobe momba ny fananana, dia mijanona ho fototra, na dia takìn’ny fampandrosoana ny soa iombonana aza ny fanajana ny fananana manokana sy ny zony ary ny fampiasana azy.»
Araka izany àry, dia mazava ny fanentanan’ny Papa antsika mandritra izao volana septambra izao, ny amin’ny fanajana ny harena voajanahary sy ny fitsinjarana azy am-pahamarinana sy ara-drariny.
